Beleggen in aandelen: de basis
Wereldwijd zijn duizenden grote bedrijven actief. Bij elk van deze bedrijven werken talloze mensen, die elke dag hun uiterste best doen om het bedrijf en de daarbij behorende winsten te laten groeien. Jij kunt meeprofiteren van het werk dat zij doen: door te beleggen in aandelen van beursgenoteerde bedrijven.
Het is tegenwoordig voor particulieren erg gemakkelijk om aandelen te kopen op de beurs. Dit is natuurlijk fijn, maar beleggen in aandelen brengt ook risico’s met zich mee. Het is daarom belangrijk te weten wat je precies koopt.
In dit artikel vind je basisinformatie over aandelen, en hoe je daarin verstandig kunt handelen.
Wat is een aandeel?
Wanneer je een aandeel koopt, koop je in werkelijkheid een klein stukje van het betreffende bedrijf. Heb je bijvoorbeeld een aandeel Shell gekocht, dan ben je ook daadwerkelijk mede-eigenaar van Shell.
Als aandeelhouder heb je recht op een deel van de winst van het bedrijf. Deze winst wordt in sommige gevallen jaarlijks aan de aandeelhouders uitgekeerd in de vorm van dividend. Het komt echter vaker voor dat bedrijven de winst herinvesteren, waardoor de waarde van het bedrijf – en daarmee ook de waarde van jouw aandeel hierin – groeit.
Daarnaast heb je als aandeelhouder recht op inspraak binnen het bedrijf. Je mag bijvoorbeeld je stem uitbrengen over het bedrijfsbeleid tijdens de aandeelhoudersvergaderingen.
Hoe wordt de prijs van een aandeel bepaald?
De prijs van een aandeel wordt bepaald op de beurs. Dit is een handelsplatform waar kopers en verkopers van aandelen samenkomen. Je kunt namelijk alleen een aandeel kopen als er een tegenpartij is die dat aandeel aan jou wil verkopen.
Je zou kunnen denken dat de prijs van één aandeel het bedrag moet zijn dat je krijgt wanneer je de totale waarde van het bedrijf zou delen door het aantal uitgegeven aandelen. Maar dat is niet het geval. De prijs van een aandeel ligt (meestal) significant hoger.
Dit komt omdat ook de verwachte groei wordt meegenomen in de waardering van een bedrijf. Als men denkt dat het bedrijf zijn winst over de komende periode flink kan laten stijgen, dan is men bereid flink meer te betalen voor het aandeel. Met het aandeel in bezit heb je namelijk ook recht op toekomstige, hogere winsten.
De risico’s van beleggen in aandelen
Aandelen zijn risicovolle beleggingen. De waarde van een aandeel kan, zelfs op dagelijkse basis, hard dalen of stijgen. Deze koersbewegingen worden ook wel volatiliteit genoemd, en is bij aandelen dus hoog.
Je hebt bij aandelen te maken met drie verschillende risico’s waardoor de waarde kan dalen:
- Bedrijfsspecifiek risico: Het bedrijf kan door slechte prestaties in de problemen raken, of zelfs failliet gaan. In dit laatste geval zijn de aandelen in het bedrijf niets meer waard en verlies je dus 100% van je inleg.
- Sectorspecifiek risico: Veranderingen in de sector waarin het bedrijf functioneert kunnen een negatieve invloed hebben op de prijs van het aandeel. Wanneer je bijvoorbeeld aandelen Shell bezit kan een dalende olieprijs ervoor zorgen dat je aandeel daalt.
- Marktrisico: De prijzen van de meeste aandelen bewegen zich mee met de gehele markt. Als er een economische recessie ontstaat, of er vindt iets ingrijpends zoals een oorlog plaats, dan zullen alle aandelen daar last van hebben.
Hoe koop je aandelen?
Aandelen koop je als particulier meestal niet direct op de beurs, maar via een ‘tussenpersoon’ in de vorm van een bank of beleggingsbroker. Bij een bank moet je hiervoor wel een aparte beleggingsrekening openen.
Bij brokers is het handelen in losse aandelen meestal wat goedkoper dan bij banken, maar de transactiekosten kunnen variëren per partij. Bij de banken kun je bijvoorbeeld weer vaak gratis beleggen in beleggingsfondsen.
Wat beleggingsfondsen precies zijn?
Het beleggingsfonds: een mandje aandelen
Met een beleggingsfonds kun je in één keer beleggen in een mandje aandelen van verschillende bedrijven. Bij sommige fondsen bevat het mandje slechts enkele aandelen, maar met de grootste beleggingsfondsen beleg je in vele duizenden bedrijven tegelijk.
Je koopt met een beleggingsfonds geen complete aandelen van de onderliggende bedrijven, maar slechts een klein deel van ieder aandeel. Als dat niet het geval zou zijn, zou de prijs van een beleggingsfonds met daarin duizenden bedrijven onbetaalbaar worden.
Het grote voordeel van een beleggingsfonds is de spreiding van het risico dat je loopt. Wanneer één bedrijf uit het fonds slecht presteert of zelfs failliet gaat, heeft dit slechts een kleine invloed op de koers van het beleggingsfonds.
Daarnaast zijn de transactiekosten voor de aanschaf van een beleggingsfonds veel lager dan wanneer je alle onderliggende aandelen los zou willen kopen.
Een nadeel van beleggingsfondsen is dat deze vaak actief beheerd worden door (een team van) fondsmanagers. Deze kiezen de aandelen waarvan zij verwachten dat deze goed gaan presteren om in het beleggingsfonds op te nemen. Deze fondsmanagers moeten echter ook betaald worden, en daardoor ontstaan weer extra kosten voor de belegger.
Indexfondsen: brede spreiding, lage kosten
Met het indexfonds is de oplossing gevonden voor het probleem van (actief beheerde) beleggingsfondsen met hun hoge kosten. Indexfondsen worden namelijk niet actief beheerd, maar doen aan een vorm van passief beleggen.
Een indexfonds volgt de onderliggende index. Een AEX-indexfonds bestaat bijvoorbeeld uit aandelen van de 25 grootste bedrijven van Nederland. Met een S&P500-indexfonds koop je de 500 grootste bedrijven uit de Verenigde Staten.
De breedst gespreide indexfondsen volgen een wereldwijde index, en bestaan uit duizenden aandelen van de grootste bedrijven ter wereld.
Met deze wereldwijde indexfondsen spreid je het bedrijfsrisico maximaal, heb je zéér lage kosten en profiteer je van de winstgevendheid van alle grote bedrijven op aarde. Dit is dan ook de reden waarom deze fondsen altijd worden aangeraden voor het bereiken van financiële onafhankelijkheid.
Hoeveel brengt beleggen in aandelen op?
Wat de toekomst brengt kan niemand voorspellen. We kunnen alleen terugkijken op het historische rendement dat door aandelen behaald is.
Gemiddeld kun je met het beleggen in aandelen een rendement verwachten van 7% per jaar. Dit houden we op deze website dan ook aan voor alle berekeningen.
Deze 7% geen garantie, maar slechts een indicatie op basis van in het verleden behaalde resultaten. Daarnaast dien je in rekening te houden met vermogensrendementsheffing en inflatie.
Wanneer is beleggen in aandelen verstandig?
Beleggen in aandelen is alleen verstandig met geld dat je niet op korte termijn nodig hebt. Als je het geld binnen een jaar nodig hebt om een vakantie van te kunnen betalen, moet je dat zeker niet in volatiele aandelen stoppen. Dan houd je het geld gewoon op je spaarrekening.
Het wordt pas echt verstandig om te gaan beleggen in aandelen wanneer je deze langer dan 10 jaar in je bezit denkt te houden. Een kortere termijn geeft je mogelijk niet genoeg tijd om te herstellen van een (flinke) beurscrash.
De geschiedenis laat zien dat je met aandelen bij een termijn langer dan 10 jaar vrijwel altijd een hoger rendement behaalt dan op spaargeld.
Lees ook: