Checklist voor beginnende beleggers

Ben je van plan te gaan beleggen, maar heb je geen idee waar en hoe je moet beginnen? Gebruik dan deze checklist voor beginnende beleggers. Hierin vind je vijf belangrijke stappen die je moet nemen om goed van start te kunnen gaan.
Het is inmiddels alweer bijna 20 jaar geleden dat ik mijn eerste investeringen op de beurs deed. In die tijd heb ik veel fouten gemaakt; van het kopen van internetaandelen tijdens de dot-com bubble tot het gokken met extreem risicovolle opties.
Uiteindelijk ben ik ‘financieel volwassen’ geworden. Verrassend genoeg ben ik erachter gekomen dat echt beleggen veel gemakkelijker is dan men aanneemt. Na het doorlopen van de onderstaande stappen ben je er – mocht je er niet teveel mee bezig willen zijn – hoogstens een uurtje per jaar aan kwijt.
Het is echter wel belangrijk de basis goed op orde te hebben. Neem daarom de tijd om je goed te oriënteren op verschillende aanbieders van beleggingsproducten, lees je in over de verschillende soorten beleggingen en stel een duidelijk beleggingsplan op.
Met de onderstaande checklist voor beginnende beleggers kun je direct aan de slag. Volg deze stappen, en je maakt een betere start dan veruit het grootste gedeelte van de Nederlandse beleggers. En zeker beter dan ik al die jaren geleden…
#1: Bouw eerst voldoende buffer op
Het is niet verstandig te beleggen met je eerste paar duizend euro spaargeld. Voordat je geld in de beurs stopt, is het belangrijk eerst je financiële basis op orde te hebben.
Je eerste spaargeld stop je daarom in je buffer. Dit noem ik persoonlijk ook wel mijn potje voor noodgevallen. Deze buffer kun je direct aanspreken wanneer er zich financiële tegenslagen voordoen. Denk hierbij aan het verlies van inkomen bij ontslag, of onverwachte reparaties aan je auto.
In het hierboven gelinkte artikel kun je lezen hoeveel buffer je ongeveer zou moeten hebben. Ook op de website van het Nibud kun je dit berekenen. Het verschilt van persoon tot persoon, maar ga er maar van uit dat het minimum voor een volwassene rond de €5.000 ligt. Voor iemand met hoge maandelijkse uitgaven of bijvoorbeeld zelfstandig ondernemers kan dit bufferbedrag oplopen tot enkele tienduizenden euro’s.
Heb je je buffer op orde? Dan kun je aan de slag met je eerste beleggingen.
#2: Kies de juiste broker
Je kunt in Nederland bij veel verschillende aanbieders terecht voor je eerste beleggingen. Zo kun je bijvoorbeeld kiezen om te investeren via je eigen huisbank, of je opent een account bij een gespecialiseerde beleggingsbroker.
Het eerste punt waarop je moet letten bij de keuze voor een bank of broker is de hoogte van de kosten. Bij veel aanbieders betaal je jaarlijkse beheerkosten in de vorm van een klein percentage van je inleg. Ook voor het kopen en verkopen van beleggingsfondsen worden soms transactiekosten gerekend.
Als beginnend belegger moet je vooral oppassen voor jaarlijkse vaste kosten. Bij ING betaal je bijvoorbeeld standaard €20 per jaar, plus beheerkosten op basis van je inleg. Wanneer je het eerste jaar slechts €1.000 euro belegd hebt, eten de vaste kosten al 2% van je rendement op.
Met het groeien van je beleggingsportefeuille neemt het belang van de vaste kosten af, en moet je juist meer gaan letten op de variabele beheer- en fondskosten.
Een tweede belangrijke factor bij de keuze voor een bank of broker is het gebruiksgemak. Wellicht vind je het prettig om te beleggen bij je eigen bank, of wil je een partij die je al het werk uit handen neemt. Dit is natuurlijk sterk afhankelijk van je persoonlijke voorkeuren. Probeer daarom een aantal verschillende platforms uit.
Er zijn verschillende goede aanbieders. Hieronder enkele populaire keuzes voor Nederlandse indexbeleggers:
- De grootbanken (ABN AMRO, ING, Rabobank)
- Meesman
- De Giro
- FitVermogen
- Brand New Day
- Lynx
Je krijgt bij banken vaak de keuze om ‘beheerd te beleggen’ of ‘zelf te beleggen’. Wij kiezen altijd voor zelf beleggen. Voor beheerd beleggen wordt vaak rond de 1% extra jaarlijkse kosten gerekend, zonder dat dit extra rendement hoeft op te leveren. Zelf beleggen is veel eenvoudiger dan je misschien denkt, zeker wanneer je kiest voor een simpel indexfonds (zie hieronder).
#3: Kies de juiste beleggingen
Het is gemakkelijk om overdonderd te raken door het grote aanbod aan beleggingsfondsen, ETF’s, obligatiefondsen en losse aandelen. Je hebt vaak de keuze uit duizenden opties. Hoe kies je een belegging die geschikt is om op de lange termijn vermogen op te bouwen?
Hiervoor zijn beleggingsfondsen of ETF’s het meest geschikt. Je belegt hiermee in één keer in meerdere bedrijven. Alleen zo kun je je vermogen op de lange termijn mee laten groeien met de wereldeconomie zonder dat je teveel of te geconcentreerd risico loopt, zoals met de aankoop van losse aandelen. Om eventuele hoge kosten te voorkomen kun je nog specifieker kijken naar passieve indexfondsen.
Het staat je natuurlijk vrij om voor ieder fonds de documentatie te lezen, of alles te vergelijken via handige websites als morningstar.com. Ik raad je echter aan ook een kijkje te nemen bij onze lijst met de beste indexfondsen van Nederland. De fondsen op deze lijst zijn veelal alles-in-één oplossingen: je hoeft slechts in één indexfonds te investeren. Dat houdt het wel zo overzichtelijk.
Enkele aanraders van goede wereldwijde indexfondsen en hun aanbieders in Nederland:
- NN Enhanced Sustainable Equity Fund (FitVermogen)
- Northern Trust World Custom ESG Index Fund (ING, ABN AMRO, Rabobank)
- ACTIAM Verantwoord Index Aandelenfonds Wereld (Lynx)
- Vanguard FTSE All-World ETF (De Giro)
- BND Wereld Indexfonds (Brand New Day)
- Meesman Indexfonds Aandelen Wereldwijd Totaal (Meesman)
Je kunt er later ook voor kiezen obligatiefondsen toe te voegen aan je portefeuille. Deze leningen aan overheden of bedrijven zijn minder koersgevoelig dan aandelen, en zorgen daarmee voor stabiliteit in je portefeuille. Het verwachte rendement is echter wel veel lager dan bij beleggingsfondsen. Wanneer je een lange beleggingshorizon hebt (20+ jaar) is het daarom niet aan te raden een groot deel van je vermogen in obligaties te stoppen.
#4: Stel een plan op voor de lange termijn
Beleggen doe je voor de lange termijn.
Wanneer je van plan bent om op de korte termijn lekker veel winst te behalen door al je spaargeld in een risicovol aandeel te stoppen, noemen we dat speculeren. Je gokt er dan op dat de koers van een aandeel op korte termijn flink stijgt en dat jij met veel winst kunt verkopen, om hierna hetzelfde trucje te herhalen. Hieraan kleeft enorm veel risico, en de meeste speculanten komen uiteindelijk berooid thuis.
Wanneer je echt wilt gaan beleggen voor een financieel betere toekomst, heb je een plan voor de lange termijn nodig. Dit plan hoeft niet ingewikkeld te zijn, maar het is wel verstandig om je beleggingsstrategie en enkele spelregels op papier te zetten. Zo kun je er later altijd op terugvallen.
In het plan schrijf je bijvoorbeeld op:
- Waarvoor je belegt (een specifiek doel, extra pensioen of meer financiële vrijheid)
- Waar je belegt (je gekozen bank of broker)
- Waarin je belegt (bijvoorbeeld een wereldwijd indexfonds)
- Wanneer je belegt (bijvoorbeeld iedere maand)
- Hoeveel je belegt (een vast bedrag per maand, of alles wat er overblijft)
- Extra spelregels: Wat doe je met een onverwachte erfenis? Hoe ga je om met koersdalingen? Bij welke noodgevallen mag je eventueel beleggingen verkopen? Wanneer herbalanceer je de beleggingen?
Dit hoeft geen uitgebreid document te zijn. Een goed beleggingsplan kan gemakkelijk binnen een uurtje opgesteld worden, en niet meer dan één A4 beslaan. Sla het bestand op, of print het uit en leg het ergens neer waar je het gemakkelijk terug kunt vinden.
#5: Automatiseer waar mogelijk
Met het automatiseren van je beleggingen voorkom je dat je ten prooi valt aan één van de grootste gevaren voor beginnende beleggers: je eigen emotionele beslissingen.
Wanneer je net begonnen bent met beleggen zul je waarschijnlijk dagelijks naar de beurskoersen kijken. Je voelt je goed wanneer je beleggingen meer waard zijn geworden, en slecht wanneer je een dagje verliest.
Deze dagelijkse koersbewegingen hebben op de lange termijn geen enkele invloed op je beleggingsresultaat. Emotionele beslissingen die je neemt dankzij deze koersbewegingen hebben dat echter wel. Het verkopen van al je beleggingen na een paar slechte dagen om daarna niet meer in te durven stappen kan financieel desastreus zijn.
Daarom raad ik je aan om je beleggingen zoveel mogelijk te automatiseren. Zorg ervoor dat er maandelijks een vast bedrag (zie je beleggingsplan) wordt overgeschreven naar je beleggingsrekening en dat dit automatisch geïnvesteerd wordt in de door jou gekozen fondsen.
De meeste grootbanken bieden de mogelijkheid om periodiek een bedrag in te leggen. Ook een aantal brokers maakt het automatiseren van je belegging mogelijk, maar niet allemaal. Check dit vooraf, en neem het mee in je keuze voor een broker.
Wanneer je je beleggingen volledig geautomatiseerd hebt, heb je er eigenlijk geen omkijken meer naar. Je vermogen bouwt zich maand na maand op. Wanneer je 10 jaar* later weer eens bij je broker inlogt om te kijken hoe het ervoor staat, zul je hopelijk blij verrast zijn!
*Waarschijnlijk is na 10 jaar alles nog prima in orde, maar ik zou persoonlijk toch wel ieder jaar even checken of alles nog klopt en je investeringen niet verdwenen zijn.