Investeren in goud (en waarom ik het niet doe)

Naast aandelen en obligaties wordt goud door veel beleggers gezien als een belangrijk onderdeel van een goed gebalanceerde portefeuille. Hoe kun je het beste investeren in dit edelmetaal? In dit artikel lees je alles over beleggen in goud, en leg ik uit waarom ik er zelf voor kies om dit niet te doen.

Zoals de titel van het artikel al doet vermoeden, ben ik zelf geen fan van goud als onderdeel van een beleggingsportefeuille. Ik wil je alleen niet mijn persoonlijke mening opleggen. Daarom zal ik eerst uitleggen waarom anderen juist wél investeren in goud, en hoe je dit het beste zelf kunt doen. Mijn eigen overwegingen bewaar ik voor het einde van het artikel.

Waarom investeert men in goud?

Goud wordt al zo lang we kunnen herinneren gebruikt als ruilmiddel. Het edelmetaal is hier dan ook perfect voor geschikt.

Goud is zeldzaam genoeg om er een waarde aan te plakken. Het gemakkelijk te bewerken tot bijvoorbeeld munten. Het is vrijwel niet onderhevig aan de tand der tijd; roest zou bijvoorbeeld bij ijzeren munten een probleem gaan vormen. En als laatste maar zeker niet minst belangrijke factor: men voelt zich aangetrokken tot het uiterlijk van goud. Er worden niet voor niets zoveel sieraden van gemaakt.

Goud biedt diversificatie

Wanneer we kijken naar goud als belegging, zien we dat het metaal vooral wordt gezien als balancerend onderdeel van een portefeuille. Goud doet het namelijk vooral goed wanneer de economie, en de beurskoersen onderuitgaan. Beleggers vluchten op dat moment weg van aandelen en komen vanzelf bij het ‘veilige’ goud uit. Wanneer de paniek op de markten het grootst is, is goud op zijn best.

Hiermee biedt goud diversificatie in een portefeuille, vergelijkbaar met bijvoorbeeld staatsobligaties. Deze leningen doen het meestal ook goed in tijden dat aandelen minder presteren. Het is echter belangrijk te beseffen dat het ook mogelijk is dat zowel aandelen, obligaties én goud tegelijkertijd kelderen.

Hedge tegen inflatie

Naast een vorm van diversificatie wordt goud gezien als een hedge tegen inflatie.

Dankzij inflatie is de afgelopen 100 jaar de waarde van bijvoorbeeld de dollar met meer dan 90% verdampt. Met een dollar in 1920 kon je véél meer goederen aanschaffen dan met een dollar in 2020.

De goudprijs is de afgelopen 100 jaar echter meegegroeid met de inflatie, en heeft die zelfs overtroffen. Met een klompje goud kon je in 1920 dus juist veel minder kopen dan nu. Wanneer je kijkt naar de harde getallen zul je zien dat een ounce goud in prijs is gestegen van ongeveer $20 in 1920 naar meer dan $1700 dollar nu.

Deze indrukwekkende prijsstijging is vooral te danken aan de laatste 50 jaar. Van 1920 tot 1970 steeg de goudprijs tot slechts $35 en bleef het daarmee zelfs achter op de inflatie. Hierna explodeerde de koers tot de huidige niveaus.

Toenemende vraag naar goud

Goud heeft het de afgelopen 50 jaar dus erg goed gedaan. Beleggers in goud verwachten dat deze trend zich zal doorzetten, omdat de wereldwijde vraag naar goud volgens hen alleen maar zal blijven toenemen. In veel opkomende markten neemt de welvaart toe. Denk hierbij bijvoorbeeld aan India, waar het verzamelen van goud zéér populair is.

Ook op de beurs is er steeds meer vraag naar goud. Hier blijft steeds meer nieuw geld instromen, dat ergens moet worden ondergebracht. Wanneer aandelen te duur lijken, komt er al snel een deel van dit vermogen terecht bij beleggingen in goud.

Men verwacht dus dat de vraag naar goud blijft doorstijgen, terwijl het aanbod – goud is nu eenmaal zeldzaam – achterblijft. Zolang dit het geval is, zal men bereid zijn een steeds hogere prijs voor goud te betalen.

Dat goud altijd in waarde zal blijven stijgen is echter geen zekerheidje. Wanneer aandelen relatief aantrekkelijker worden, kan de goudprijs net zo goed dalen. Hetzelfde zal gebeuren wanneer de goudkoorts onder verzamelaars uitdooft.

Hoe kun je investeren in goud?

Er zijn verschillende manieren om te investeren in goud. Allemaal met hun eigen voor- en nadelen.

Fysiek goud kopen

Allereerst kun je natuurlijk fysiek goud kopen. Via handelaren (check wel goed de betrouwbaarheid) kun je goudbaren, gouden munten of gouden sieraden aanschaffen. Deze bewaar je thuis of in een bankkluis. Je kunt het fysieke goud dan later tegen een hopelijk hogere prijs verkopen.

Hoewel het bezit van fysiek goud aantrekkelijk kan klinken, is dit voor particuliere beleggers niet de beste keuze. Je betaalt namelijk vaak een premium over fysiek goud. Handelaren moeten ook verdienen, dus je krijgt het goud niet voor de werkelijke waarde. Sieraden en munten hebben vaak ook een ‘verzamelwaarde’, waardoor deze meer kosten dan de waarde van het goud dat erin verwerkt is.

Daarnaast moet je het goud veilig op kunnen slaan om diefstal te voorkomen. Dit betekent dat je een kluis moet aanschaffen voor opslag thuis, of een kluisje moet huren bij een bank. Dit brengt allerlei extra kosten met zich mee, waarmee een deel van het rendement op je goud verloren gaat.

Beleggen in goudmijnen

De bedrijven die het goud daadwerkelijk uit de grond halen en verwerken profiteren direct mee wanneer de goudprijs stijgt. Je zou daarom kunnen overwegen om te beleggen in goudmijnen om zo indirect blootstelling aan de goudprijs in je portefeuille te krijgen.

Je moet je dan echter wel verdiepen in het bedrijf zelf. Waar is het bedrijf actief? Behalen ze goede resultaten en hoe ziet de toekomst van het bedrijf eruit? Dit vergt wat extra moeite van de belegger. Daarnaast moet je je beseffen dat een investering in een goudmijn compleet waardeloos kan worden wanneer het bedrijf failliet gaat.

Door de bijkomende bedrijfsrisico’s zou ik ook deze manier van investeren in goud niet aanraden voor de particuliere belegger.

Gelukkig is er nog een derde optie!

Beleggen in Goud-ETF of beleggingsfonds

Mocht je een deel van je portefeuille in goud willen investeren, dan is het voor verreweg de meeste beleggers het verstandigst een ETF of beleggingsfonds te kopen met als achterliggende waarde goud. Hiermee volg je de prijs van fysiek goud, zonder dat je het daadwerkelijk zelf hoeft te bewaren.

Er bestaan ook fondsen waarmee je investeert in een mandje van de hierboven genoemde goudmijnen. Hiermee heb je nog altijd blootstelling aan bedrijfsrisico’s, maar door het grote aantal bedrijven in het fonds wordt dit risico minder groot.

Houd er wel rekening mee dat je voor een ETF of beleggingsfonds altijd jaarlijkse kosten betaalt. Bij een goede passieve ETF zal dit beperkt blijven (zo’n 0.25% per jaar). De kosten van een actief beheerd fonds kunnen echter veel hoger uitvallen. Let hier dus goed op.

Waarom ik niet investeer in goud

Hoewel ik een groot voorstander ben van een beleggingsportefeuille met een goede diversificatie, heb ik goud persoonlijk nooit als een goede investering gezien. Hiervoor zijn een aantal redenen. Hieronder som ik de belangrijkste op.

In mijn wantrouwen voor goud ben ik overigens in goed gezelschap. Warren Buffett, de meest beroemde belegger ter wereld, is ook geen fan van investeren in goud. Uit deze quotes van Buffett blijkt dat hij er vrijwel dezelfde visie op nahoudt.

1. Goud is in feite een waardeloos materiaal

Wat is de werkelijke waarde van goud? Het antwoord hierop zal de liefhebbers van goud waarschijnlijk tegen het verkeerde been stoten. Goud is namelijk enkel waard wat de gek ervoor geeft.

Goud zelf is in feite een vrij waardeloos materiaal. Het wordt in zeer kleine hoeveelheden gebruikt bij de productie van smartphones, maar dit vormt slechts een fractie van het totale goudgebruik. Verreweg het grootste gedeelte van het goud – zo’n 80% – wordt gebruikt voor het maken van sieraden; een product waaraan in werkelijkheid ook enkel een emotionele waarde zit.

De prijs van goud is daardoor voor het grootste gedeelte afhankelijk van de (emotionele) waarde die mensen eraan toekennen. Als materiaal heeft goud (in tegenstelling tot andere metalen) eigenlijk weinig nut, en daardoor weinig waarde. Mocht de mensheid hier morgen plotsklaps rationeel over gaan nadenken, dan verdampt vrijwel de complete waarde van goud. Niet dat ik dit verwacht overigens…

Een belegging in goud zie ik vooral als een gok. Je kunt na aankoop slechts hopen dat de volgende goudliefhebber jou er over 10 jaar meer voor wil betalen.

2. Goud produceert geen winst en betaalt geen dividenden

Bij de meeste beursgenoteerde bedrijven zijn er dag en nacht mensen aan het werk om meer producten, meer economische waarde en meer winst te creëren. Beleggers in deze bedrijven delen mee in het succes. Ze verdienen aan hun investering door middel van koerswinst of periodieke dividenduitkeringen.

Dankzij deze productiviteit is historisch gezien het gemiddelde bedrijfsaandeel iedere 10 jaar in waarde verdubbeld.

Goud is echter geen bedrijf. Wanneer je een klomp goud koopt, is deze na 10 jaar nog exact dezelfde klomp goud. Het heeft in de tussentijd geen producten gemaakt, geen winst opgeleverd en zeker geen dividend uitgekeerd. Het heeft zich zelfs niet eens bewogen, tenzij iemand er in de tussentijd mee vandoor is gegaan.

Ik kan dit feit simpelweg niet negeren. Een bedrijf of product dat op de lange termijn totaal geen waarde aan de economie weet toe te voegen, is géén goede investering.

3. Goud gaat je niet redden als de samenleving instort

Een klein aantal mensen slaat fysiek goud in omdat ze dit willen gebruiken als ruilmateriaal wanneer de Apocalyps zich aandient. Aangezien we goud sinds mensenheugenis hebben gebruikt als ruilmiddel, zit er enige logica achter deze gedachtegang.

Toch lijkt het me onwaarschijnlijk dat mensen na het instorten van de samenleving een voorraad goud zouden verkiezen boven werkelijk bruikbare producten zoals water, voedsel en wapens.

Het meedragen van een koffer vol goud, sowieso al niet moeders lichtste materiaal, zal in deze situatie eerder een hinder dan een voordeel zijn.

Ik ben al met al geen fan van goud. De goudprijs zal ongetwijfeld nog vaak gaan pieken tijdens de huidige Coronacrisis en toekomstige periodes van paniek op de beurs, maar ik kan persoonlijk niet serieus investeren in een product waarin ik geen werkelijke waarde zie.

Heb jij een andere mening over investeren in goud? Laat het dan vooral weten in de reacties onder dit artikel!

Deel dit artikel: