Belastingdruk op vermogen tijdens een vervroegd pensioen
Als je streeft naar financiële onafhankelijkheid, krijg je er vroeg of laat mee te maken: de vermogensrendementsheffing. Wanneer je genoeg vermogen hebt opgebouwd moet je hierover helaas belasting gaan betalen. Hoe hoog is de belastingdruk op vermogen wanneer je vervroegd stopt met werken?
Als je (ruim) voor je pensioendatum wilt stoppen met werken, is het belangrijk dat je genoeg vermogen hebt opgebouwd. Je moet immers de uitgaven voor alle tussenliggende jaren tot aan je officiële AOW-datum (en mogelijk ook een gedeelte van de uitgaven na deze datum) kunnen dekken vanuit je eigen vermogen.
De vermogensrendementsheffing vormt een belangrijke kostenpost die je zeker moet meenemen in je berekeningen. Maar hoeveel belasting op vermogen betaal je nu werkelijk als je verder geen inkomen uit werk hebt?
Vermogensrendementsheffing vaak lager dan gedacht
Ik zie vaak dat mensen ongeveer 1% tot 1,5% belastingdruk op vermogen meenemen in hun berekeningen. Dit percentage is waarschijnlijk gebaseerd op de middelste schijf van de vermogensrendementsheffing. Over het vermogen van €100.000 tot €1.000.000 betaal je immers 1,4% vermogensrendementsheffing.
Er zijn twee belangrijke redenen (en eventueel een derde) waardoor de vermogensrendementsheffing toch vaak véél lager uitvalt dan dit percentage:
- De vrijstelling van €50.000 en extra laag tarief tot €100.000 (in 2021)
- De algemene heffingskorting van €2.837 (in 2021)
- Eventueel: dubbele vrijstelling en heffingskorting met fiscaal partner
Vooral met de algemene heffingskorting wordt vaak geen rekening gehouden in de berekening van de netto belastingdruk op vermogen. Deze heeft echter een grote impact op de te betalen belasting, vooral bij kleinere vermogens.
Hoe hoog is de belastingdruk op vermogen?
Stel: je hebt €500.000 gespaard en gaat dit jaar met vervroegd pensioen. In je berekeningen ga je uit van een – in jouw ogen realistische – vermogensrendementsheffing van 1,20% per jaar. Dit komt neer op een belasting van €6.000 op het vermogen in het eerste jaar.
In werkelijkheid ligt het bedrag echter veel lager. De bruto vermogensrendementsheffing komt inderdaad in de buurt met €5.875, maar hier mag bij de belastingaangifte nog de algemene heffingskorting van €2.837 worden afgetrokken.
In totaal betaal je hierdoor slechts €3.038 belasting in het eerste jaar van je vervroegde pensioen. Hiermee komt de netto belastingdruk op een vermogen van €500.000 uit op 0,61%. Je betaalt dus maar de helft van wat je had verwacht.
Lagere belastingdruk met een fiscaal partner
Veel mensen zullen tegen de tijd dat ze met vervroegd pensioen gaan een fiscaal partner hebben. In dit geval kun je gebruik maken van een hogere vrijstelling op de vermogensrendementsheffing (€100.000) en een dubbele heffingskorting (€5.674). Daardoor ontstaat er een nog rooskleuriger plaatje.
Wel moet je natuurlijk rekening houden met het feit dat je, om de uitgaven van twee personen te kunnen dekken, een hoger vermogen nodig hebt.
De grafieken
Hieronder zie je allereerst de netto belasting in euro’s die je betaalt over je vermogen tijdens een vervroegd pensioen. De grafiek start pas bij €300.000 aan vermogen, aangezien je op dit punt pas echt begint met het betalen van vermogensrendementsheffing.
En hieronder ook de grafiek met de procentuele belastingdruk op vermogen.
Waar moet je verder rekening mee houden?
De berekeningen hierboven zijn niet voor iedereen geschikt. Er zijn namelijk factoren die ervoor kunnen zorgen dat je met een hogere of lagere netto vermogensrendementsheffing te maken krijgt.
Zo zullen sommige mensen meer moeten betalen. Bijvoorbeeld als ze nog een aanvullend inkomen hebben, of inkomen uit een eigen huis. Hierdoor kun je niet meer maximaal profiteren van de algemene heffingskorting. Daarnaast is de heffingskorting na de AOW-leeftijd lager, waardoor je meer belasting betaalt.
Het is natuurlijk ook mogelijk om de vermogensrendementsheffing nog verder te drukken. Bijvoorbeeld door een deel van je vermogen te investeren in vrijgestelde groene beleggingen, of door een hypotheekschuld in box 3 te plaatsen.
Als je toch een persoonlijke inschatting wilt, raad ik je aan eens te spelen met voorlopige aangiftes (niet insturen!) op de website van de belastingdienst. Bij het invullen doe je net alsof je met vervroegd pensioen bent, en je ziet direct hoeveel vermogensrendementsheffing je in jouw persoonlijke situatie zal moeten betalen.